بررسی وتحلیل جایگاه منجمان در جامعه وحکومت عصر صفویه

چکیده علم نجوم و ستاره‌شناسی به دلیل کاربردهای مختلفی که در زندگی انسان‌ها داشته، یکی از مهم‌ترین علوم بشری می‌باشد که در ادوار تاریخی گذشته مورد توجه مردم و صاحبان حکومت قرار گرفته است. و به تبع آن، باعث توجه و اهمیت دادن به منجمان و تربیت آن‌ها شده است. در دوره صفویه نیز پادشاهان به ستاره‌شناسی و اطلاع از اوضاع و احوال و سرنوشت افلاک که توسط منجمان و اخترشناسان صورت می‌گرفت، بیش از آنچه که مهم بود و صحت داشت اهمیت می‌دادند. پژوهش پیش رو در چارچوب وظایف و جایگاه منجمان در جامعه و حکومت عصر صفوی و با روش توصیفی – تحلیلی و بر مبنای منابع دست اول تاریخی به ویژه سفرنامه های سیاحان اروپایی و به روش کتابخانه ای به بررسی و تحلیل موضوع مورد نظر می پردازد. و با استفاده از منابع دست اول تاریخی و تحقیقاتی به دنبال پاسخ این پرسش است که، منجمان در جامعه و حکومت عصر صفوی در چه جایگاهی بوده اند و به چه میزان در حکومت مورد نظر نفوذ و تأثیر داشته اند؟ بر اساس گزارش صریح منابع این دوره به ویژه سفرنامه نویسان اروپایی، منجم‌باشی یکی از مهم‌ترین مناصب درباری در تشکیلات حکومتی صفویه بوده است که، همیشه در کنار شاه حضور داشت و شاه هرگز بدون مشورت و اجازه‌ی او دست به کاری نمی‌زد و در ضمن تمام منجمان زیر نظر او کار می‌کردند. این امر نشان‌دهنده اعتبار و اهمیت این مقام نزد پادشاهان است.